Η νεφρολιθίαση είναι μία σχετικά συνήθης νόσος  παγκοσμίως και εμφανίζεται συχνότερα στους λευκούς άνδρες ηλικίας 30-40 ετών.  Η νεφρολιθίαση είναι πάθηση που άπτεται κυρίως των νεφρολόγων και ουρολόγων, ενδιαφέρει όμως και τους ενδοκρινολόγους.

Ως ενδοκρινολόγος θα αναφερθώ σε κάποιους μεταβολικούς και διατροφικούς παράγοντες και σε συνυπάρχοντες παθήσεις που οδηγούν σε δημιουργία λίθων στο ουροποιητικό σύστημα.

1. Ο αυξημένος δείκτης μάζας σώματος θεωρείται ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου νεφρολιθίασης. Οι γυναίκες με ΔΜΣ ≥ 30 kg/m²  προσβάλλονται 30% ποιο συχνά σε σχέση  με τους άνδρες.
2. Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔ) και συγκεκριμένα η ινσουλινοαντίσταση αυξάνει την πιθανότητα δημιουργίας λίθων. Η ινσουλινοαντίσταση προκαλεί παθολογική παραγωγή αμμωνίας και χαμηλού pH ούρων, το οποίο ευνοεί εμφάνιση λίθων από ουρικό οξύ.
3. Η χαμηλή διατροφικά πρόσληψη ασβεστίου, καλίου ή η αυξημένη λήψη τροφών πλούσιων σε οξαλικά, έχει ως αποτέλεσμα να αυξάνει την απορρόφηση οξαλικού οξέος και την απέκκριση του από τα ούρα. Το ασβέστιο και το κάλιο «δεσμεύουν» το οξαλικό άλας και περιορίζουν την απορρόφηση μέσω του εντέρου. Αυτό μειώνει την ποσότητα που είναι διαθέσιμη για τον σχηματισμό λίθων των νεφρών.
4. Μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε 2004, έδειξε συσχέτιση αυξημένης πρόσληψης ζωικών πρωτεϊνών με εμφάνιση νεφρολιθίασης. Αυτό αποδείχτηκε μόνο στους άνδρες με ΔΜΣ<25. Επιπλέον, η ζωική πρωτεΐνη οδηγεί σε αύξηση παραγωγής και απέκκρισης ουρικού οξέος και ασβεστίου από τα ούρα.
5. Πρόσληψη νατρίου >100 mEq την ημέρα, που αντιστοιχεί σε 21 gr αλατιού, προκαλεί υπερασβετουρία. Το αλάτι στη διατροφή μας προέρχεται από:
   – αυτό που χρησιμοποιούμε εμείς στο μαγείρεμα
   – αυτό που υπάρχει κρυμμένο στις επεξεργασμένες τροφές.

   Ενδεικτικά ένα κουταλάκι του γλυκού είναι 4 gr αλάτι.

6. Άλλη προοπτική μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο 2007 έδειξε συσχέτιση νεφρολιθίασης με λήψη φρουκτόζης. Πιθανόν λόγω μειωμένης απορρόφησης μαγνησίου.
7. Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός (ΠΥΠ) ανευρίσκεται σε 5% των πασχόντων από νεφρολιθίαση.